Luik (Frans: Liège; Duits: Lüttich; Waals: Lîdje) is de hoofdstad van de Belgische provincie Liège. De stad is gelegen aan de Maas, ongeveer 30 km stroomopwaarts van Maastricht.
De naam "Liège" is Germaans van oorsprong en is reconstrueerbaar als "liudik", van het Germaanse woord "liudiz" dat "mensen of volk" betekent (zoals nog in het Nederlandse lui/lieden of het Duitse Leute). De naam is aangetroffen in een groot aantal Middeleeuwse documenten; in het Latijn in de vorm "Leodicum" of "Leodium" en in het Middelnederlands als Ludic, Ludeke en varianten.
De stad bevindt zich waar de rivier de Ourthe uitmondt in de Maas. Door de stad stromen twee rivierarmen van de Maas. In de oude stad is een oude rivierarm gedempt.
Halverwege de 20e eeuw was Liège het centrum van de mijnbouw en staalindustrie, die Wallonië tot welvaart brachten. De economische problemen, die later in de eeuw het gevolg waren van de vermindering van het belang van mijnbouw en staalindustrie, hebben hun effect op de omgeving van Liège niet gemist.
Liège telt ongeveer 198.000 inwoners, waarmee het naar inwonertal de op drie na grootste gemeente in België is. Ongeveer 30.000 inwoners bezitten een buitenlandse nationaliteit. Het hele stedelijke gebied van Liège (met voorsteden als Seraing, Saint-Nicolas, Ans, Herstal en Flémalle) telt ongeveer 600.000 inwoners.
De bijnaam van de stad is "La Cité Ardente" of De Vurige Stede. Deze komt uit de gelijknamige historische roman van Henri Carton de Wiart uit 1904.
Vele eeuwen lang, tot 1795, werd Liège geregeerd door prins-bisschoppen. Het prinsbisdom Liège strekte zich uit over het grootste deel van de huidige provincie Liège en de zuidelijke helft van de huidige provincie Namur. De bisschoppen van Liège verwierven in 1366 ook het graafschap Loon, dat grotendeels samenvalt met de huidige Belgische provincie Limburg. De stad Liège was de voornaamste van de 23 "Goede Steden" van het prinsdom.
De geschiedenis van Liège wordt gekenmerkt door talloze conflicten tussen de stad Liège en zijn bisschoppen. De stad kreeg muren om zich te beschermen en bovenop een heuvel kreeg Liège in de loop der tijd een citadel.
In 1468 werd in het kader van een dergelijke machtsstrijd de stad "getuchtigd" door de Bourgondische hertog Karel de Stoute. Ongeveer een kwart van de 20.000 inwoners verloor hierbij het leven.
Toen de hertogen van Bourgondië de hele Nederlanden onder hun gezag verenigden, bleef het prinsbisdom Liège als onafhankelijke staat daarbuiten.
Tijdens de Tachtigjarige Oorlog probeerden de bisschoppen van Liège neutraal te blijven tussen de strijdende partijen. De bisschopsstad zelf werd de Beeldenstorm bespaard. In het najaar van 1568 belegerde Willem van Oranje Liège drie dagen lang zonder succes.
Liège had zich inmiddels ontwikkeld tot een belangrijk centrum van metaal- en wapenindustrie.
In 1794 hebben burgers van de stad Liège, die verbolgen waren over het autoritaire optreden van hun bisschop, zodra de stad door de Franse revolutionaire legers was veroverd, de gotische Sint-Lambertuskathedraal gesloopt. De lege plaats daarvan vormt de huidige Place Saint-Lambert.
In de 19e eeuw werd de Sint-Pauluskerk verheven tot Sint-Pauluskathedraal. In 1887 werd besloten tot de oprichting van de forten rond Liège.
In de eerste helft van de 20e eeuw werden in de stad drie wereldtentoonstellingen georganiseerd: in 1905, 1930 en 1939.
De eerste veldslag van de Eerste Wereldoorlog speelde zich van 5 tot en met 15 augustus 1914 af in de fortengordel rond Liège. De stad lag op de Duitse aanvalsroute door België naar Frankrijk. Weinigen verwachtten dat België tegenover de aanzienlijke Duitse militaire overmacht weerstand zou bieden en om die reden trok het taaie verzet van de Luikse forten wereldwijde aandacht. De Engelse krant The Times schreef: "België heeft zich onsterfelijke roem verworven door het geloof in de onoverwinnelijkheid van de Duitse legers te verpletteren." De Franse regering onderscheidde de stad Liège met het Grootkruis van het "Légion d'honneur". Het verzet van de Luikse forten vertraagde de Duitse opmars en beïnvloedde daardoor waarschijnlijk het verloop van de oorlog. Tijdens deze veldslag was Liège ook de eerste stad ter wereld die vanuit de lucht werd gebombardeerd door een Duitse zeppelin.
Bronnen: http://www.ibz.rrn.fgov.be/fileadmin/userupload/Registre/fr/statistiekenbevolking/stat1n.pdf. https://nl.wikipedia.org/wiki/Luik_(stad). Barbara Tuchman, De kanonnen van augustus, 1976, Agon/Elsevier. Ludike - Vroegmiddelnederlands woordenboek.